Τετάρτη 26 Σεπτεμβρίου 2012

Faroese Literature



Η  σύγχρονη Φαιροική λογοτεχνία άρχισε να παίρνει μορφή κατά το δεύτερο μισό του 19ου
αιώνα . Μέχρι τότε . η Φαροική λογοτεχνία στηριζόταν στην παράδοση . ΄Ηταν σχεδόν
προφορική και όπως συνήθως συμβαίνει στην προφορική παράδοση των λαών , περιελάμ-
μβανε κυρίως μπαλάντες επικού ή φανταστικού περιεχομένου με θέματα εμπνευσμένα
από τους μύθους και τους μυθικούς ήρωες .
Το 1846 με την εισαγωγή των κανόνων της τυποποίησης της αρθρογραφίας από τον γλω-
σσολόγο και λαογράφο Βενσέσλαους Ούρλικους Χάμερσχάιμπ δημιουργήθηκαν οι πρου-
ποθέσεις αναφορικά με τη γλώσσα για την ανάπτυξη μιας νέας εθνικής  γραπτής λογοτεχνίας
΄Αλλος σοβαρός  εθνικός λόγος που συνετέλεσε στην εξέλιξη της λογοτεχνίας ήταν και η 
κινητοποίηση του λαού που προώθησε την επανασύσταση του παλαιού Φαιροικού κοινοβου-
λίου που ήατν συγχρόνως και δικαστήριο το 1852 και η κατάργηση του δανέζικου βασιλικού
μονοπωλίου το 1856 .
Χάρη στη σημαντική ανεξαρτοποίηση των νήσων από τη Δανία , την πρώτη αυτή περίοδο
επεκράτησε η πατριωτική ποίηση που ήταν η έκφραση των συναισθημάτων του λαού που
εύρισκε σταδιακά την εθνική του ταυτότητα . Τα πιο σημαντικά δείγματα αυτών των θουρίων
ήταν έργα των Φίερικουρ Πέτερσεν , Ράσμους ΄Εφερσει και Γιοχάνες Πάτουρσον .
Στις αρχές του 20ού αιώνα , η Φαιροική λογοτεχνία είχε πια όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά
που την οδήγησαν στη διαμόρφωση της εθνικής ταυτότητας . Οπρώτος παγκοσμίου φήμης
εκπροσωπός της ήταν ο Γενς Χ . Ο. Ντγιούρχους ήταν πιο απλός στο ύφος και έγραψε
ποιήματα , παραμύθια και θεατρικά έργα με θέματα που άντλησε από την τοπική ιστορία ,
την παράδοση και τους μύθους .
Από το 1930 -1950 , είναι ο << Φαιροικός χρυσός αιώνας >> της φαιροικής λογοτεχνίας ,
όπου κυριάρρχησαν πέντε εξαίρετοι συγγραφείς . Από αυτούς ο Γέργκεν Γιάκομπσεν και ο
Βίλιαμ Χέινεσεν έγραψαν στη Δανική , ενώ ο Κρίστιαν Μάτρας , Χέντρδριν Μπρου και  ο
Μάρτιν Γένσεν έγραψαν στην φαιροική . Ο Μάτρας υπήρξε λυρικός ποιητής μεγάλου βά -
θους και ο στίχος του ήταν η ερμηνεία της ουσίας του φαιροικού πολιτισμού .
Ο Μπρου υπήρξε σπουδαίος στυλίστας , περιέγραψε τη ζωή στο χωριό σε μια μεταβατική
περίοδο και συνέβαλε πολύ στη διαμόρφωση ενός ιδιαίτερου ύφους της Φαιροικής πεζο -
γραφίας . Ο Γένσεν , πεζογράφος , ασχολήθηκε στα διηγήματα και μυθιστορήματα του με
θέματα παρόμοια , αλλά αυτός ενδιαφέρθηκε περισσότερα για τα ψυχολογικά προβλήματα
των ηρώων του και λιγότερο για το ύφος .
΄Ενας άλλος πεζογράφος ήταν ο Γένε Πάουλι Χέινεσεν , ο οποίος είδε τη ζωή στις Φαρόες
και την προσέγγισε μέσα από ένα διεθνισμό και με κάποια στοιχεία σάτιρας . Η ποίηση δεν
έπαψε να προσελκύει πολλούς λογοτέχνες . Ο Πρώτος που έγραψε ποίηση , επηρεασμένος
από σύγχρονους ξένους ποιητές και μετέφρασε επίσης πολλά έργα τους ήταν ο Κάρστεν
Χούνταλ . Πιο προχωρημένος μοντερνιστής ήταν ο Ρέγκιν Νταλ και Στέινμπγερν Μπ .
Γιάκομπσεν . Ο δεύτερος μάλιστα είχε μια τεχνοτροπία παρόμοια με τον ιμαλισμό * του
΄Εζρα Πάουντ . Ανάμεσα στους άαλλους συγγραφείς του 20ού αιώνα που ακολούθησαν
τα σύγχρονα ευρωπαικά ρεύματα , η πιο σημαντική ήταν η Γκούντδρινδ Χέλμανταλ , ποιή -
τρια της οποίας οι στίχοι ξεχωρίζουν στη Φαιροική λογοτεχνία . Αν και ο βίος της Φαιροικής
λογοτεχνίας είναι βραχύς , παρατηρείται ότι είναι πλούσιος και σημαντικός και ως προς τον
αριθμό των λογοτεχνών και ως προς την έκφραση , των οποίων τα έργα , αποτελούν κατά
το πλείστον κραυγή και έκφραση της εθνικήης τους συνέίδησης , η οποία ακούγεται βρο -
ντερή παρά τον μικρό πληθυσμό των 45.000 κατοίκων , ( απογραφή του 1984 ) .

* Ιμαλισμός : Ποιητικό ρεύμα που διαδέχθηκε τον Γαλλικό Συμβολισμό . Ενώ όμως ο
Συμβολισμός είχε μια σύμφυτη συγγένεια με τη μουσική , ο Ιμαλισμός αναζητούσε τις
αντιστοιχίες του στη γλυπτική . Οι Ιμαλιστές έγραψαν σύντομους και πυκνούς σε νόημα
στίχους , που χαρακτηρίζονταν από τέλεια σαφήνεια , όπου η πιστή οπτική εικόνα αντι -
στοιχούσε στον πλήρη ποιητικό λόγο . Ο ΄Εζρα Πάουντ ήταν επικεφαλής του Ιμαλισμού ,
μέχρις ότου , μετά τη στροφή του προς την βορτογραφία , τη θέση του στο κίνημα πήρε
η ΄Ειμυ Λόουελ .



 

Christian_Matras 7 . Dec1900 -16 October 1988

Ο Κρίστιαν Μάτρας γεννήθηκε στο Βινταρέιντι , το πιο βόρειο άκρο στις Φαιρόες νήσους .
Πήγε στο Τόρσχαβν όπου παρακολούθησε μαθήματα στο εκεί γυμνάσιο , μαζί με τους
επίσης συγγραφείς Γουίλιαμ Χέινεσεν και Γιόργκεν-Φραντσ Γιάκομπσεν . Στη συνέχεια
παρακολούθησε στην Κοπενχάγη αρχαία Νορβηγικά , πήρε δίπλωμα Ιατρικής το 1933 και
έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κοπενχάγης το 1952 .
Το 1985 επέστρεψε στις Φαιρόες και έγινε διευθυντής του τμήματος της Φαιροικής Γλώσσας
στο νεοιδρυθέν Πανεπιστήμιο στο Τόρσχαβν . Σπουδαίο έργο του αναλύει την λογοτεχνία ,
τη γλώσσα και την κουλτούρα αυτών των νήσων , αλλά συγχρόνως σαν ποιητής είναι ένας
από τους πιο σπουδαίους στη Φαιροική λογοτεχνία . Αν και έζησε το μεγαλύτερο μέρος της
ζωής του , μεγαλύτερη ευαισθησία και ζεστασιά .
Αξιόλογος συγγραφέας , ποιητής και γλωσσολόγος ο Καθηγητής Κρίστιαν Μάτρας έφερε
τα απομακρυσμένα αυτά νησιά στο προσκήνιο του λογοτεχνικού γίγνεσθαι .





Ο Γιόργκεν Φραντς Γιάκομπσεν γεννήθηκε στις Φαιρόες , όπου και πέθανε νέος , αφήνοντας
το έργο του ημιτελές . Πολλά υποσχόμενος συγγραφέας κατάφερε με το μυθιστόρημά του
<< Μπάρμπαρα >>                                                        να αγγίζει τη διεθνή φήμη . 
Το βιβλίο αυτό , κατ'αρχήν γραμμένο στα Δανέζικα , ήταν το μοναδικό μυθιστόρημα του
Γιάκομπσεν , το οποίο πέτυχε να γίνει μπεστ σέλλερ  και εξακολουθεί να είναι τα πιο αγα -
πημένα βιβλία στη Δανέζικη και Φαιροική λογοτεχνία .
Το << Μπάρμπαρα >> είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα του τύπου ιστορικού ρομάντζου .
Πρόκειται για μια ιστορία πάθους σε ένα εξωτικό περιβάλλον , όπου υπάρχει και σχετική
πειρατεία . Το ερωτικό στοιχείο είναι ισχυρό . ΄Ενας ξένος διαλύει ένα γάμο και η εξ αυτού
προκύπτουσα αναπόφευκτη κατάσταση , οφείλεται στην ψυχολογία της ίδιας της Μπάρμπα-
ρας . Η ηρωίδα είναι ένας από τους πιο πολύπλοκους χαρακτήρες στην σκανδιναβική λογο -
τεχνία . Ωραία , παθιασμένη , αθώα , αφοσιωμένη , ανήθικη και ανυποψίαστη εντελώς για
την τραγωδία που ζει . Ο Γιάκομπσεν περιγράφει το χαρακτήρα της με μεγάλη προσήλωση
και από αυτή και μόνο την ανάλυση αποκαλύπτεται η ψυχολογική διεισδυτικότητα του
συγγραφέα που γνωρίζει καλά όλες τις πλευρές του ανθρώπινου χαρακτήρα , τις διακυμά -
νσεις της ψυχής και έχει τη δύναμη να φτιάξει από όλα αυτά ένα και μόνο χαρακτήρα στο μυθιστόρημα .



Πνευματική Ζωή τεύχος 160