Τρίτη 18 Μαρτίου 2014

Κώστας Ριτσώνης : Μεταφράσεις





Denise Jallais
( 1932 )

 Το σώμα μου μέσα στα μάτια σου
ανάβει πράσινα μικρά στιλέτα
Αγαπάς τα μαλλιά και τις γάμπες μου
την καρδιά και το στόμα μου
΄Ομως εγώ δε θέλω πια να μ' αγαπάς

*

Σ' αγαπώ για όλες τις  συμφορές που μου πετάς
Για τις μέρες που είναι σκληρές και γκρίζες
σα χωριάτικο ψωμί
Και πλέκω μαζί τους το σπίτι , την καρδιά
και το κορμί μου

*

Σαν ένα μικρό γινωμένο ροδάκινο
θα πέσεις μέσα στη ζωή μου
Και θα σε μαζέψω με φροντίδα

*

Διαύγεια

΄Οταν την καρδιά μου πελεκάς
πονώ τόσο πολύ
που θα μπορούσα χωρίς να το καταλάβω
μέχρι τη θάλασσα να τρέξω
Κι εκεί με ησυχία να πεθάνω
όπως ένα κοχύλι

Παιχνίδι


΄Ηπια μαζί σου
ένα ποτήρι
ανοιξιάτικο κρασί

έχεις ακόμα
γύρη στο μαγουλό σου
και μια λιμπελούλα
μες στην τσέπη 



Σύγχρονη Γαλλίδα ποιήτρια από τη Βρετάνη . Η Ντενίζ Ζαγιέ κινήθη -
κε στους αντίποδες του υπερρεαλισμού . ΄Εγραψε ποιήματα χαμηλό -
φωνα για τον έρωτα και για την καθημερινή ζωή .


Robert Desnos
( 1900 - 1945 )


ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΠΟΙΗΜΑ

Σ' έχω τόσο πολύ ονειρευτεί ,
΄Εχω τόσο πολύ βαδίσει , τόσο πολύ μιλήσει ,
Τόσο πολύ αγαπήσει τη σκιά σου ,
Που δε μου μένει πια τίποτε από σένα .
Μου μένει να είμαι η σκιά μες στις σκιές
Να είμαι εκατό φορές πιο σκιά κι απ' τη σκιά
Να είμαι η σκιά που θα έρθει και θα ξανάρθει
μέσα στην ηλιοφώτιστη ζωή

ΜΕΡΜΗΓΚΙ


΄Ενα μερμήγκι δεκαοχτώ μέτρα
είχε καπέλο πάνω στο κεφάλι
- μα δεν υπάρχει ... δεν υπάρχει
΄Ενα μερμήγκι τσουλούσε ένα κάρο
γεμάτο πιγκουίνους και παπάκια
- μα δεν υπάρχει τέτοιο δεν υπάρχει
΄Ενα μερμήγκι μιλούσε ελληνικά
μιλούσε γαλλικά και γιαπωνέζικα
- μα δεν υπάρχει αυτό δεν υπάρχει
Α!... και γιατί όχι ; και γιατί όχι



___________
Ανακαλύπτοντας την αυτόματη γραφή οι υπερρεαλιστές για να την 
προκαλέσουν κατέφευγαν συχνά σε << ειδικούς >> και τους υπνώτιζαν .
Μετά από αυτές τις συνεδριάσεις υπνωτιστικού ύπνου διηγιόντου -
σαν μεταξύ τους τις << εμπειρίες >> τους και ξεσπούσαν στα γραφτά
τους... Από τους πρώτους στο κίνημα ( 1922 ) ο Ρομπέρ Ντεζνό μιλά
συχνά για σκιές και για φαντάσματα γυναικών Στην ποίοηση του που
μοιάζει με καταγραφή ονείρων ( ο ίδιος είχε εργαστεί και σαν μέντι - 
ουμ ) η πίκρα του έρωτα και της μοναξιάς εμφανίζεται συνήθως σε
μεγάλα πεζά ποιήματα αλλού ατόφια υπερρεαλιστικά κι αλλού σα
λαϊκά παραμύθια Οι εμπειρίες του από τα όνειρα , που κατέγραφε
από μικρό παιδί , μπολιάζονται και με λαϊκές κουβέντες ή λογοπαί -
γνια που άκουγε στη λαχαναγορά του Παρισιού όπου πέρασε τα
παιδικά του χρόνια .
Βασικό του βιβλίο είναι το ΣΩΜΑ ΚΑΙ ΑΓΑΘΑ που περιέχει
τα καλλίτερα ποιήματα της φλογερής νεότητάς του ( γεμάτη  πάθος ,
δημοσιεύσεις , μανιφέστα και έριδες ) . Αποχώρησε από τον υπερρεα -
λισμό το 1930 . ΄Ελαβε μέρος στην αντίσταση κατά των Γερμανών και
πέθανε από κακουχίες το 1945 στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως της 
Τερεζίνας .


Pierre Reverdy
( 1889 - 1960 )

ΑΠΕΝΑΝΤΙ


Στην άκρη της στέγης
Μεσημέρι
Τρεις σταγόνες νερού
Κρέμονται στην υδρορροή
Τρία αστέρια
Διαμάντια
Και τα λαμπερά σου  μάτια
Που κοιτάζουν τον ήλιο
Πίσω απ' τα τζάμια
΄Ενα σύννεφο χορεύει


ΟΙ ΣΧΙΣΤΟΛΙΘΟΙ ΤΗΣ ΣΤΕΓΗΣ


Σε κάθε σχιστόλιθο
που γλιστρούσε στη στέγη
Είχαμε
Γράψει ένα ποίημα
Η υδρορροή ήταν στολισμένη με διαμάντια
Και τα πουλιά τα έπιναν


*

Δεν μπορώ να σταματήσω να το λέω ότι η ποίηση
υπάρχει μέσα στον άνθρωπο , μέσα στο αποτέλεσμα της
επαφής του με τα γεγονότα , με τα πράγματα . Αυτός
που δεν το έχει μέσα του απέξω ποτέ δεν θα το δεχτεί
και ακόμα το πιο ωραίο ποίημα του κόσμου που έφερε
κάποιος άλλος  , ένας ποιητής , δεν θα αναβλύσει μέσα του
γιατί το σπέρμα της γονιμοποίησης εκεί δεν υπάρχει .

*

Η τέχνη και η ποίηση δεν είναι εδώ παρά για να δα -
νείσουν στη φύση αυτό που εκείνη δεν μπορεί να φτιάξει
μόνη της . 


Με υπερρεαλιστικές κλωστές υφαίνει τα τοπία του ο ΠΙΕΡ ΡΕΒΕΡ-
ΝΤΙ . ΄Ομως το αποτέλεσμα είναι σχεδόν σαφές ... Κι αυτός σαν ένα
ρυάκι από ποιητική λάβα , ζούσε μοναχικά μέσα σε ένα κόσμο κατά
τη γνώμη του ασαφή . Εκτός από τον έρωτα που τον εμπνέει και τον
απελπίζει έχει για μόνη του παρηγοριά τη ζεστασιά του ποιήματος .
Μια ασταμάτητη έμπνευση τον χαρακτηρίζει που αντανακλά τους
λογισμούς του για τον θάνατο και τη ζωή . Λεγόταν γι' αυτόν πως ήταν
γεμάτος μονιμότητα και καρτερία , μεμψιμοιρία και ζεστασιά , φιλία
και επιφύλαξη . Λεγόταν πως ήταν ( σαν παιδί του υπερρεαλισμού )
άγριος και θυμωμένος κι ότι είχε  μέσα του αίμα ταυρομάχου .