Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014

Тара́с Григо́рович Шевче́нко




Taras Hryhorovych Shevchenko

Ο μεγαλύτερος ποιητής της Ουκρανίας ( 1814 - 1861 ) .
Ο Πλεχάνωφ έγραψε γι' αυτόν ότι συγκαταλέγεται στους
<< μεγάλους ποιητές της παγκόσμιας λογοτεχνίας >> .
Διατέλεσε δουλοπάρικος , αλλά χάρη στις ενέργειες πολλών
διανοουμένων και καλλιτεχνών εξαγοράστηκε η λευτεριά του
και μπόρεσε έτσι να συνεχίσει να γράφει ελεύθερος .
Ο τσάρος όμως Νικόλαος , που ενοχλήθηκε  από τον φιλε -
λευθερισμό των κειμένων του , του απαγόρεψε να γράφει και
τελικά τον φυλάκισε .
΄Επειτα από πολύχρονη κάθειρξη , αφέθηκε ελευθερος , αλλ' 
οι κακουχίες τον οδήγησαν στο θάνατο .
Ο ποιητής , - που ήταν παράλληλα και ζωγράφος , - τιμάται
σήμερα ως ένας από τους μεγαλύτερους της Ευρώπης και στη
Σοβιετική ΄Ενωση υπάρχουν ανδριάντες του σε όλες τις μεγάλες
πόλεις .


ΦΙΛΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑ

στους νεκρούς , τους ζωντανούς και τους αγέννητους
συμπατιώτες μου στην Ουκρανία κι έξω απ' την Ουκρανία .



απόσπασμα

Στον κόσμο όλο δεν θα βρεις μιαν άλλη Ουκρανία
κι ούτε του Δνείπερου θα δεις το λατρευτό ποτάμι .
Κι όμως εσείς στις ξενητειές τραβάτε αγγομαχώντας
κι αποζητάτε , ως νά τανε της ξενητειάς βρεσίμια !
τη λευτεριά , την προκοπή και την αδελφοσύνη .
Τά χετε εδώ ! Στον τόπο σας , στην όμορφη Ουκρανία ,
κι απ' όλα αυτά τα ξενικά και τα παχιά χωράφια
λόγια μονάχα φέρνεται μεγάλα - τίποτ' άλλο !
Και διαλαλείτε του Θεού το θέλημα πως είναι
να προσκυνάτε την ψευτιά - γι' αυτό σας έχει πλάσει ! -
κι όπως και πριν τη ράχη σας μπροστά της να λυγάτε .
Τυφλοί ! Χτυπάτε ανέμελα την ίδια σας την κλήρα ,
γονιούς κι αδέλφια , το αίμα σας και τους ξωμάχους . Πάτε
ξανά στη γη την άξενη , τη γη των Αλαμάνων ,
να δείτε εκεί καλύτερα τον ήλιο της αλήθειας !
Κι αν το μπορέσετε στερνά να πάρετε μαζί σας
τα φτωχοκαλυβάκια σας κι ολόκληρο το βιός σας ,
το μόχτο των παπούδων σας θα κάνετε να μείνει
πεντάρφανος ο Δνείπερος με τ' άγια το βουνά του !

*

Τέτοια λοιπόν η δόξα μας , της Ουκρανίας η δόξα !
΄Ομοια και σεις , μ' ολάνοιχτα τα μάτια σας , διαβάστε
για να μην ξαναβλέπετε το ψέμμα στα ονειρά σας
κι όλοι μπροστά σας ν' ανοιχτούν οι δοξασμένοι τάφοι
και ρωτήστε μόνοι σας τους μάρτυρες νεκρούς μας
να μάθετε ποιον σταυρώσαν , που και γιατί και πότε !
Μπρος ! το μικρό τ' αδέλφι σας , αδέλφια μου αγκαλιάστε !
να ιδεί η κλαμμένη η μάνα σας και να χαμογελάσει
και να βλογάει τα τέκνα της με τα γερά της χέρια
και να τους δίνει το φιλί με λεύτερο το στόμα !
Να ξεχαστούνε τα παλιά τα ντροπιασμένα χρόνια
και να φανεί ολοζώντανη της Ουκρανίας η δόξα
κι έτσι ιλαρό κι ανέσπερο το φως να λάμψει του ήλιου !

Ω ακούστε τούτη τη βαθειά την παρακάλεσή μου
κι αγκαλιαστείτε , αδέλφια μου , και συναδελφωθείτε !


Μετάφραση : ΚΩΣΤΑ Α ΠΑΠΑΔΑΚΗ